വാനരഃ vanara, ദുഷ്കരമ് formidable, നിഷ്പ്രതിദ്വന്ദ്വമ് which could not be challenged, ചികീര്ഷന് intending to (cross), സമുദഗ്രശിരോഗ്രീവഃ raised his head and neck, ഗവാം പതിഃ ഇവ like the best of bulls, ബഭൌ appeared.

ധീമാന് wise, ദ്വിജാന് birds, വിത്രാസയന് scaring, ഉരസാ with his chest, പാദപാന് trees, ഹരന് uprooting, പ്രവൃദ്ധഃ grown, കേസരീ ഇവ like a lion, സുബഹൂന് groups, മൃഗാംശ്ച animals also, നിഘ്നന് trampling.

സഃ that, കപിവരഃ leader of monkeys, തത്ര there, നാഗവരായുതേ with lordly elephants, തസ്യ ഗിരിവര്യസ്യ at the great mountain, തലേ foot, തിഷ്ഠന് stood, ഹ്രദേ centre, നാഗഃ ഇവ like elephant, അബഭൌ looked.

പ്രാങ്മുഖഃ facing the east, ആത്മയോനയേ his father, പവനായ wind-god, അഞ്ജലിമ് salutations with folded palms, കൃത്വാ having offered, തതഃ then, ദക്ഷിണ with equanimity, ദക്ഷിണാം ദിശമ് southern direction, ഗന്തുമ് to depart, വവൃധേ ഹി grew in size.

അര്ണവമ് ocean, ലിലങ്ഘയിഷുഃ one wishing to cross over, നിഷ്പ്രമാണശരീരഃ having an immeasurable figure, സന് while being, ബാഹുഭ്യാമ് with both his arms, ചരണാഭ്യാം ച and with feet, പര്വതമ് mountain, പീഡയാമാസ pressed.

ശൈലഃ the mountain, പാദപമുക്തേന by those dropped down from the trees, സുഗന്ധിനാ full of fragrance, പുഷ്പൌഘേണ heap of flowers, സര്വതഃ all over, സംവൃതഃ covered, യഥാ like, ബഭൌ appeared, പുഷ്പമയ: made of flowers.

ബലിനാ by the powerful, തേന by him, പീഡ്യമാനഃ having pressed, മഹേന്ദ്രഃ പര്വതഃ mount Mahendra, കാഞ്ചനാഞ്ചനരാജതീഃ of gold and silver, രീതീഃ streams, നിര്വര്തയാമാസ started forming.

ഗുഹാവിഷ്ടാനി of the caves, ഭൂതാനി creatures, പീഡ്യമാനേന being pressed, ഗിരിണാ by the mountain, സര്വതഃ all over, പീഡ്യമാനാനി on account of pressing, വികൃതൈഃ with horrible, സ്വരൈഃ voices, വിനേദുഃ shrieked.

സര്പാഃ snakes, വ്യക്തസ്വസ്തികലക്ഷണൈഃ with signs of swastika marks, പൃഥുഭിഃ by wide ones, ശിരോഭിഃ with hoods, ഘോരമ് terrible, പാവകമ് fire, വമന്തഃ poured out, ദശനൈഃ with fangs, ശിലാഃ ദദംശുഃ bit the rocks.

തസ്മിന് പര്വതേ on that mountain, ജാതാനി grown, യാനി those, ഔഷഥജാലാനി medicinal herbs, വിഷഘ്നാന്യപി even those which can counteract poison, നാഗാനാമ് of the snakes, വിഷമ് poison, ശമിതുമ് to neutralize, ന ശേകുഃ were not able to.

കൃതകണ്ഠഗുണാഃ wearing chains, ക്ഷീബാഃ intoxicated ones, രക്തമാല്യാനുലേപനാഃ wearing garlands and smearing with red unguents (sandalpaste), രക്താക്ഷാഃ with red eyes, പുഷ്കരാക്ഷാശ്ച with lotus like eyes, ഗഗനമ് to the sky, പ്രതിപേദിരേ flew into the sky.

വിദ്യാധരമഹര്ഷയഃ the seers among vidyadharas, മഹാവിദ്യാമ് proficient in different fields of knowledge, ദര്ശയന്തഃ watching, സഹിതാഃ collectively, ആകാശേ in the sky, തസ്ഥുഃ stayed, പര്വതമ് mountain, വീക്ഷാംചക്രുശ്ച were also watching.

പര്വതസങ്കാശഃ resembling a mountain, മാരുതാത്മജഃ son of the wind-god (Hanuman), മഹാവേഗഃ swift, ഏഷഃ him, ഹനുമാന് Hanuman, മകരാലയമ് abode of crocodiles, സമുദ്രമ് ocean, തിതീര്ഷതി desiring to cross.

വിദ്യാധരാഃ vidyadharas, ഇതി thus, മഹാത്മനാമ് of great sages, തേഷാമ് of them, വചഃ word, ശ്രുത്വാ having heard, പര്വതേ on the mountain, അപ്രമേയമ് beyond measure, വാനരര്ഷഭമ് bull among the vanaras, Hanuman, തമ് him, ദദൃശുഃ saw.

ഉത്പതിഷ്യന് ready to take off, ആനുപൂര്വ്യേണ in an order, വൃത്തമ് covered, ലോമഭിഃ with hair, ചിതമ് full of, ലാങ്ഗൂലമ് tail, പക്ഷിരാജഃ king of birds, ഉരഗം ഇവ like a serpent, വിചിക്ഷേപ shook, cast down.

കപിഃ monkey, മഹാപരിഘസന്നിഭൌ like huge iron clubs, ബാഹൂ arms, സംസ്തമ്ഭയാമാസ pressing down firmly , കട്യാമ് in the waist, സസാദ crouched in, ചരണൌ his feet, സഞ്ചുകോച ച contracted.

ഊര്ധ്വമ് upward, പ്രണിഹിതേക്ഷണഃ setting his eyes up, ദൂരാത് from a distance, മാര്ഗമ് direction, ആലോകയന് while looking at, ആകാശമ് sky, അവലോകയന് looking at, പ്രാണാന് breath, ഹൃദയേ in the chest,രുരോധ restrained.

രാഘവനിര്മുക്തഃ released by Raghava, ശരഃ arrow, യഥാ similar manner, ഗച്ഛേത് goes, തദ്വത് like that, ശ്വസനവിക്രമഃ with the speed of wind, രാവണപാലിതാമ് governed by Ravana, ലങ്കാമ് Lanka, ഗമിഷ്യാമി I will reach.

ത്രിദിവേ in heaven, സീതാമ് Sita, ന ദ്രക്ഷ്യാമി യദി വാ If I do not find, അകൃതശ്രമഃ in spite of all my efforts, രാക്ഷസരാജാനമ് king of rakshasas, രാവണമ് Ravana, ബദ്ധ്വാ bind, ആനയിഷ്യാമി will bring.

വാനരോത്തമഃ foremost vanara, ഹനുമാന് Hanuman, വാനരാന് to vanaras, ഏവമ് that way, ഉക്ത്വാ having said, അഥ then, അവിചാരയന് without any exertion, വേഗവാന് swift, വേഗേന speedily, ഉത്പപാത leaped, സഃ he, കപികുഞ്ജരഃ best of vanaras, elephant-like, ആത്മാനമ് himself, സുപര്ണമിവ like bird Suparna (Garuda), മേനേ he felt.

സഃ he, മത്തകോയഷ്ടിമകാന് lapwings in heat, പുഷ്പശാലിനഃ full of flowers, പാദപാന് trees, ഊരുവേഗേന by the speed of his thighs, ഉദ്വഹന് while coursing, വിമലേ pristine (cloudless), അമ്ബരേ in the sky, ജഗാമ went.

ഊരുവേഗോന്മഥിതാഃ uprooted by the speed of thighs, സാലാശ്ച sala trees also, അന്യേ other, നഗോത്തമാഃ great trees, സൈന്യാഃ troops, മഹീപതിമ് ഇവ like the king, ഹനൂമന്തമ് Hanuman, അനുജഗ്മുഃ follow.

അഥ and then, സാരവന്തഃ huge, യേ those, വൃക്ഷാഃ trees, മഹേന്ദ്രസ്യ Indra's, ഭയാത് out of fear, പര്വതാഃ mountains, വരുണാലയേ ഇവ like the abode of Varuna, ocean, ലവണാമ്ഭസി in the salt sea, ന്യമജ്ജന് sank.

തസ്യ his, വേഗേന speed, വിമുക്താഃ released, തേ ദ്രുമാഃ those trees, പുഷ്പാണി flowers, മുക്ത്വാ having dropped, നിവൃത്താഃ returning, സുഹൃദോ യഥാ like friends, സലിലേ water, അവശീര്യന്ത fallen into water.

നാനാവര്ണേന of different colours, അനുബദ്ധേന stuck, പുഷ്പൌഘേണ by the blossoms, വാനരഃ monkey (Hanuman), ആകാശേ in the sky, വിദ്യുദ്ഗണവിഭൂഷിതഃ glowing like lightning, മേഘഃ ഇവ like the cloud, ബഭൌ looked.

പ്രസാരിതൌ stretched out, അമ്ബരഗതൌ spread in the sky, തസ്യ his, ബാഹൂ two arms, പര്വതാഗ്രാത് from the top of the mountain, വിനിഷ്ക്രാന്തൌ emerging, പഞ്ചാസ്യൌ five-hooded, പന്നഗൌ ഇവ like snakes, ദദൃശാതേ looked.

വായുമാര്ഗാനുസാരിണഃ of him following the direction of the wind, തസ്യ his, വിദ്യുത്പ്രഭാകാരേ both appearing like the glow of lightning, നയനേ eyes, പര്വതസ്ഥൌ on the mountain, അനലൌ ഇവ like two fires, വിപ്രകാശേതേ very glittering.

തസ്യ his, താമ്രമ് copper-red, മുഖമ് face, താമ്രയാ by the red colour, നാസികയാ of the nose, സന്ധ്യയാ by twilight, സമഭിസ്പൃഷ്ടമ് coming close, തത് that, സൂര്യമണ്ഡലം യഥാ like the Sun's orb, ആബഭൌ appeared.

ശുക്ലദംഷ്ട്രഃ white-teethed, മഹാപ്രാജ്ഞഃ very wise, മഹാന് great, അനിലാത്മജഃ son of the Wind-god, ലാങ്ഗൂലചക്രേണ curled up tail, പരിവേഷീ surrounded, ഭാസ്കരഃ ഇവ like the Sun, വ്യരോചത halo

സാഗരമ് ocean, പ്ലവമാനസ്യ while he was crossing, തസ്യ his, വാനരസിംഹസ്യ lion like vanara, കക്ഷാന്തരഗതഃ through the armpits, വായുഃ wind, ജീമൂതഃ ഇവ like thundering cloud, ഗര്ജതി roared.

പതത്പതങ്ഗസങ്കാശഃ resembled the setting Sun, വ്യായതഃ broad, കപിഃ monkey (Hanuman), ബധ്യമാനയാ bound with, കക്ഷ്യയാ with the girth, പ്രവൃദ്ധഃ expanded to an enormous size, മാതങ്ഗഃ ഇവ elephant like, ശുശുഭേ appeared.

സഃ that, മഹാകപിഃ great vanara, സമുദ്രസ്യ of the ocean, യം യം ദേശം to whichever place, ജഗാമ went, സഃ സഃ those, തസ്യ his, ഊരുവേഗേന by the speed of his thighs, സോന്മാദഃ ഇവ riotous with eddies, whirlpools and revolving foam etc.like, ലക്ഷ്യതേ was seen.

ബലവാന് forceful, കപിവാതശ്ച wind generated by the swift movement of the monkey, നിഃസൃതഃ rushing towards, മേഘവാതശ്ച and the wind of the clouds, ഭീമ നിര്ഘോഷമ് creating dreadful sounds, സാഗരമ് ocean, ഭൃശമ് violently, കമ്പയാമാസതുഃ both started agitating.

മഹാവേഗഃ one who is of high speed, മഹാര്ണവേ in the ocean, ഉദ്ധതാന് risen, മേരുമന്ദരസങ്കാശാന് resembling mountain Meru and Mandara, തരങ്ഗാന് waves, ഗണയന്നിവ as if counting, സഃ that, അത്യക്രാമത് crossed.

തദാ then, തിമിനക്രഝഷാഃ whales, crocodiles and fish, കൂര്മാഃ tortoises, വസ്ത്രാപകര്ഷണേന clothes put off, ശരീരിണാമ് of the bodies, ശരീരാണീവ limbs of the body, വിവൃതാഃ exposed, ദൃശ്യന്തേ appeared.

ദശയോജനവിസ്തീര്ണാ spread over ten yojanas in breadth, ത്രിംശദ്യോജനമ് thirty yojanas, ആയതാ long, വാനരസിംഹസ്യ of the lion among monkeys, ഛായാ shadow, ജലേ in water, ചാരുതരാ more pleasing, അഭവത് looked.

മഹാതേജാഃ splendid, മഹാകായഃ one with a huge body, സഃ he, മഹാകപിഃ great vanara, നിരാലമ്ബേ without any support, വായുമാര്ഗേ in the direction of the wind, പക്ഷവാന് having wings, പര്വതഃ ഇവ like a mountain, ശുശുഭേ seemed.

ഹനുമാന് Hanuman, മാരുതോ യഥാ like the wind, മേഘജാലാനി strings of clouds, പ്രകര്ഷന് while attracting, പക്ഷിസങ്ഘാനാമ് of the group of birds, ആപാതേ when landed, വ്രജന് while moving, പക്ഷിരാജഃ ഇവ like the king of birds.

അഭ്രജാലാനി strings of clouds, പുനഃ പുനഃ again and again, പ്രവിശന് while entering, നിഷ്പതംശ്ച and while coming out, പ്രച്ഛന്നശ്ച hiding, പ്രകാശശ്ച and shining, ചന്ദ്രമാഃ ഇവ like the Moon, ലക്ഷ്യതേ was seen.

തദാ then, പ്ലവന്തമ് while he was leaping, തം വാനരോത്തമമ് that best of vanaras, സൂര്യഃ Sun, രാമകാര്യാര്ഥസിദ്ധയേ for accomplishing Rama's task, ന ഹി തതാപ did not discharge heat, വായുഃ ച and even wind, സിഷേവേ served cool.

വിഗതക്ലമമ് unwearied, കപിവരമ് the great monkey, പ്രേക്ഷ്യ observing, സഹസാ at once, നാഗാശ്ച nagas, യക്ഷാഃ yakshas, രക്ഷാംസി rakshasas (who were protecting the southwest), വിബുധാഃ
learned sages, ഖഗാഃ birds, സര്വേ all, തുഷ്ടുവുഃ praised .

അഹമ് I, വാനരേന്ദ്രസ്യ of the chief of monkeys, ഹനൂമതഃ Hanuman's, സാഹായ്യമ് help, ന കരിഷ്യാമി യദി if I do not render, വിവക്ഷതാമ് by all the wise speakers, സര്വവാച്യഃ will be blamed, ഭവിഷ്യാമി I will be.

കപിഃ monkey, യഥാ likewise, വിശ്രമേത he may take rest, തഥാ in that way, മയാ by myself, വിധാതവ്യമ് arrangement has to be made, മയി on me, വിശ്രാന്തഃ the rest, ശേഷമ് remaining, സുഖേന comfortably, അതിപതിഷ്യതി will leap over.

ഗിരിശ്രേഷ്ഠ O foremost mountain!, ത്വമ് you, ഇഹ here, പാതാലതലവാസിനാമ് for those residing in the nether world, അസുരസങ്ഘാനാമ് of hordes of demons, പരിഘഃ beam used as a barrier against the gateway, ദേവരാജ്ഞാ by the lord of the gods, സന്നിവേശിതഃ arranged.

ശൈല O mountain!, തിര്യക് across, ഊര്ധ്വമ് upward, അധശ്ചൈവ and at the bottom, വര്ധിതുമ് to grow, തേ to you, ശക്തിഃ energy, ഗിരിസത്തമ O noble mountain!, തസ്മാത് therefore, ത്വാമ് you, സഞ്ചോദയാമി I am prompting, ഉത്തിഷ്ഠ you mary rise.

അസ്യ to him, ഇക്ഷ്വാകുകുലവര്തിനഃ for him who serves the Ikshvaku race, മയാ by me, സാഹ്യമ് help, കാര്യമ് should be given, മമ to myself, ഇക്ഷ്വാകവഃ the kings of the Ikshvaku race, പൂജ്യാഃ worthy of adoration, തവ to you, പൂജ്യതമാഃ most adorable .

സലിലാത് from the waters, ഊര്ധ്വമ് above, ഉത്തിഷ്ഠ rise, അസ്മാകമ് for us, അതിഥിശ്ചൈവ guest also, പൂജ്യശ്ച worthy of worship also, പ്ലവതാമ് among the jumping ones, വരഃ noble, ഏഷഃ കപിഃ this monkey, ത്വയി on you, തിഷ്ഠതു let him rest.

കാകുത്സ്ഥസ്യ Rama's, അനൃശംസ്യം ച good nature, മൈഥില്യാഃ Sita's, വിവാസനം ച deportation, പ്ലവഗേന്ദ്രസ്യ Hanuman's, ശ്രമം ച strain also, സമീക്ഷ്യ considering, ഉത്ഥാതുമ് to rise up, അര്ഹസി you ought to.

തദാ then, സഃ that mountain, സാഗരജലമ് waters of the ocean, ഭിത്ത്വാ projecting, ദീപ്തരമശിഃ the lord of glowing rays, ദിവാകരഃ Sun, ജലധരമ് a cloud, ഭിത്ത്വാ breaking, യഥാ as, അഭ്യുത്ഥിതഃ rose up, ബഭൂവ appeared.

സമുത്ഥിതൈഃ by those risen ones, തപ്തജാമ്ബൂനദൈഃ by barnished gold, പര്വതസ്യ mountain's, ശൃങ്ഗൈഃ with peaks, ശസ്ത്രസംകാശമ് the colour of weapons, ആകാശമ് sky, കാഞ്ചനപ്രഭമ്, golden, അഭവത് appeared.

ലവണതോയസ്യ of the sea-water, മധ്യേ in the midst, അസങ്ഗേന impediment across, ഉത്ഥിതമ് rising up, അഗ്രതഃ in front, സ്ഥിതമ് stood, തമ് him, ഹനുമാന് Hanuman, അയമ് this, വിഘ്നഃ obstruction, ഇതി thus, നിശ്ചിതഃ surely.

തേന കപിനാ by that vanara, തഥാ in that way, പാതിതഃ felled down, സ പര്വതോത്തമഃ that high mountain, തസ്യ കപേഃ by the vanara's, വേഗമ് speed, ബുദ്ധ്വാ after realising, ജഹര്ഷ ച felt happy, നനന്ദ ച and roared in high pitch.

വാനരോത്തമ O best of the vanaras!, ത്വമ് you, ദുഷ്കരമ് formidable, ഇദമ് this, കര്മ deed, കൃതവാന് accomplished, മമ my, ശൃങ്ഗേഷു on this peak, നിപത്യ alighting, യഥാസുഖമ് comfortably, വിശ്രമസ്വ you may rest.

കൃതേ when help is rendered, പ്രതികര്തവ്യമ് it should be repaid, ഏഷഃ this, സനാതനഃ eternal, ധര്മഃ dharma, തത്പ്രതികാരാര്ഥീ for doing service in return, സഃ അയമ് this, ത്വത്തഃ from you, സമ്മാനമ് honour, അര്ഹതി he deserves.

ഹരിശ്രേഷ്ഠ O foremost of the monkeys!, തത് ഇദമ് such as this, ഗന്ധവത് sweet smelling, സ്വാദു tasty, ബഹു plenty, കന്ദമൂലഫലമ് roots and fruits, ഇദമ് this, തത് that, ആസ്വദ്യ after tasting, വിശ്രാന്തഃ taking rest, അനു later, ഗമിഷ്യസി you may go.

മാരുതാത്മജ O son of the Wind-god, കപികുഞ്ജര O elephant among monkeys, വേഗവന്തഃ swift, പ്ലവന്തഃ jumping, യേ those, പ്ലവഗാഃ vanaras, തേഷാമ് of them, മുഖ്യതമമ് the foremost, ത്വാമ് you, അഹമ് I, മന്യേ believe.

കപികുഞ്ജര foremost among vanaras!, ത്വമ് you, ദേവവരിഷ്ഠസ്യ of the pre eminent one among the divine beings, മഹാത്മനഃ of the high-souled, മാരുതസ്യ wind god's, പുത്രഃ ഹി son indeed, വേഗേന in speed, തസ്യൈവ with his own self, സദൃശഃ comparable.

താത O dear son!, പൂര്വമ് formerly, കൃതയുഗേ in Krita yuga, പര്വതാഃ mountains,പക്ഷിണഃ had wings, അഭവന് endowed, തേ they, ഗരുഡാനിലവേഗിനഃ swift like Garuda and wind, സര്വാഃ all, ദിശഃ directions, ജഗ്മുഃ went about.

തതഃ then, ശതക്രതുഃ one who has performed a hundred yajnas, സഹസ്രാക്ഷഃ Indra, ക്രുദ്ധഃ in
anger, തത്ര തത്ര here and there, സഹസ്രശഃ in thousand, പര്വതാനാമ് of the mountains, പക്ഷാന് wings, വജ്രേണ with the thunderbolt, ചിച്ഛേദ cut into pieces.

പ്ലവഗോത്തമ O distinguished among the vanaras!, ഗുപ്തപക്ഷസമഗ്രശ്ച kept my wings intact, അസ്മിന് in this, ലവണതോയേ in the salt waters of the sea, പ്രക്ഷിപ്തഃ thrown down, തവ പിത്രാ by your father, അഭിരക്ഷിതഃ protected.

മഹാകപേ O great monkey!, അസ്മിന് in this, കാര്യേ work, ഏവംഗതേ reached such a position, ത്വമ് you, പ്രീതമനാഃ whole-heartedly, സാഗരസ്യ ച and the ocean's, മമൈവ ച and mine also, പ്രീതിമ് pleasure, കര്തുമ് to do, അര്ഹസി you ought to.

ഏവമ് in that way, ഉക്തഃ having addressed, കപിശ്രേഷ്ഠഃ the great monkey, തം നഗോത്തമമ് to the lord of mountains, അബ്രവീത് said, പ്രീതഃ pleased, അസ്മി I am, ആതിഥ്യമ് hospitality, കൃതമ് is offered, ഏഷഃ this, മന്യുഃ unhappiness, അപനീയതാമ് remove.

വീര്യവാന് heroic, ഹരിപുങ്ഗവഃ chief of monkeys, ഇതി thus, ഉക്ത്വാ having spoken, ശൈലമ് the mountain, പാണിനാ with his hand, ആലഭ്യ gently touching, ആകാശമ് to the sky, ആവിശ്യ ascended, പ്രഹസന്നിവ with a smile on his face, ജഗാമ departed.

അഥ then, ശൈലമഹാര്ണവൌ the mountain and the ocean, ഹിത്വാ after leaving, ഊര്ധ്വമ് high, ദൂരമ് long distance, ഉത്പ്ലുത്യ leaping into, വിമലേ in the clear, അമ്ബരേ in sky, പിതുഃ father's, പന്ഥാനമ് the path, ആസ്ഥായ after taking, ജഗാമ went.

ഹനുമതഃ of Hanuman, തത് that, സുദുഷ്കരമ് most difficult, ദ്വിതീയമ് a second, കര്മ task, ദൃഷ്ട്വാ on seeing, സര്വേ all, സുരാഃ gods, സിദ്ധാശ്ച siddhas, പരമര്ഷയഃ great sages, പ്രശംശസുഃ praised him.

ധീമാന് wise, ശചീപതിഃ husband of Sachi, Indra, പര്വതശ്രേഷ്ഠമ് best mountain, സുനാഭമ് Sunabha, പരിതോഷാത് satisfied, സഗദ്ഗദമ് with throat choked, സ്വയമേവ himself, വചനമ് these words, ഉവാച spoke.

വിക്രാന്തസ്യ of one attempting to leap, യോജനശതമ് a hundred yojanas, ക്രമതഃ while leaping, ഭയേ സതി when there is reason to fear, നിര്ഭയസ്യ of a fearless one, ഹനൂമതഃ Hanuman, തേ by you, സുമഹത് very valuable, സാഹ്യമ് help, കൃതമ് rendered.

തത: thereafter, പര്വതോത്തമഃ the best of mountains, ദേവതാനാമ് of gods,പതിമ് lord, ശതക്രതുമ് who had performed a hundred yajnas, Indra, പരിതുഷ്ടമ് extremely happy,ദൃഷ്ട്വാ after seeing, വിപുലമ് very much, പ്രഹര്ഷമ് delight, ആഗമത് experienced.

തതഃ then, സഗന്ധര്വാഃ including gandharvas, ദേവാഃ gods, സിദ്ധാശ്ച and siddhas, പരമര്ഷയഃ great sages, സൂര്യസങ്കാശാമ് shining like the Sun, നാഗമാതരമ് mother of nagas, സുരസാമ് Surasa, അബ്രുവന് said.

അസ്യ his, ബലമ് strength, ഭൂയഃ once again, പരാക്രമം ച and valour, ഉപായേന intelligence ത്വാമ് you, വിജേഷ്യതി he will win, വാ or else, വിഷാദമ് dejected, ഗമിഷ്യതി will give way, ജ്ഞാതുമ് to know, ഇച്ഛാമഹേ we wish.

വാനരര്ഷഭ O bull among, ത്വമ് you, ഈശ്വരൈഃ by lords of the universe, മമ to me, ഭക്ഷഃ food, പ്രദിഷ്ടഃ are provided, അഹമ് I, ത്വാമ് you, ഭക്ഷയിഷ്യാമി I will eat you, ഇദമ് this, മമ my, ആനനമ്
mouth, പ്രവിശ enter.

ദാശരഥിഃ Dasaratha's son, രാമോ നാമ called Rama, ഭ്രാത്രാ with his brother, ലക്ഷ്മണേന സഹ accompanied by Lakshmana, ഭാര്യയാ with his wife, വൈദേഹ്യാ ചാപി with Vaidehi also, ദണ്ഡകാവനമ് Dandaka forest, പ്രവിഷ്ടഃ entered.

അഹമ് I, രാമശാസനാത് by Rama's command, ദൂതഃ emissary, തസ്യാഃ her, സകാശമ് for, ഗമിഷ്യേ I shall go, വിഷയവാസിനി O resident of his kingdom!, രാമസ്യ of Rama, സാഹ്യമ് help, കര്തുമ് to render, അര്ഹസി it proper for you.

ഹനുമതാ by Hanuman, ഏവമ് in that way, ഉക്താ having been spoken, കാമരൂപിണീ one who can assume any form at free will, സുരസാ Surasa, അബ്രവീത് said, കശ്ചിത് no one, നാതിവര്തേത cannot cross, ഏഷഃ such, മമ to me, വരഃ boon.

വാനരോത്തമ O best of the vanaras, അദ്യ today, മേ my, വദനമ് face (mouth), പ്രവിശ്യ after entering, ഗന്തവ്യമ് you may go, ഏഷഃ വരഃ such a boon, പുരാ past, മമ to me, ധാത്രാ by Brahma, ദത്തഃ is given, ഇതി thus, സത്വരാ quickly, വിപുലമ് wide, വക്ത്രമ് mouth, വ്യാദായ opened, സാ she, മാരുതേഃ vanara's, പുരഃ front, സ്ഥിതാ stood.

തദാ then, ഹനുമാന് Hanuman, സുരസാം Surasa, ഇതി thus, ഉക്ത്വാ having said, ക്രുദ്ധഃ angry, ദശയോജനമ് ten yojanas, ആയതാം wide, ദശയോജനവിസ്താരഃ ten yojanas in breadth, ബഭൂവ became.

തതഃ then, ഹനുമാംസ്തു Hanuman also, ക്രുദ്ധഃ in anger, ത്രിംശദ്യോജനമ് thirty yojanas, ആയതഃ wide, സുരസാ Surasa, തഥാ like that, വക്ത്രമ് mouth, ചത്വാരിംശമ് forty yojanas, ഉച്ഛ്രിതമ് high, ചകാര did, വീരഃ hero, ഹനുമാന് Hanuman, പഞ്ചാശദ്യോജനോച്ഛ്രിതഃ fifty yojanas high, ബഭൂവ became.

സുരസാ Surasa, വക്ത്രമ് mouth, അശീതീയോജനായതമ് eighty yojanas wide, ചകാര made, അചലപ്രഖ്യഃ like a mountain, ഹനുമാന് Hanuman, നവതീയോജനോച്ഛ്രിതഃ ninety yojanas.

ശ്രീമാന് glorious one, മഹാബലഃ mighty, സഃ he, ആശു immediatly, തദ്വക്ത്രമ് her mouth, അഭിപത്യ got in, നിഷ്പത്യ ച and got out, അന്തരിക്ഷേ in the sky, സ്ഥിതഃ stood, ഇദമ് this, വചനമ് word, അബ്രവീത് spoke.

രാഹുമുഖാത് from the mouth of Rahu, ചന്ദ്രമിവ like the Moon, വദനാത് from the mouth, മുക്തമ് released, തം him, വാനരമ് that vanara, ദൃഷ്ട്വാ seeing, സുരസാ ദേവീ the divine Surasa, സ്വേന in
her true, രൂപേണ form, അബ്രവീത് said.

സുദുഷ്കരമ് very difficult, ഹനുമതഃ of Hanuman, തത് that, തൃതീയം കര്മ a third feat, ദൃഷ്ട്വാ after witnessing, തദാ then, ഭൂതാനി living beings, സാധു സാധു ഇതി well-done, well-done this, ഹരിമ് vanara, പ്രശശംസുഃ applauded.

വാരിധാരാഭിഃ with clouds that release torrents, സേവിതേ frequented by, പതഗൈശ്ച by birds, നിഷേവിതേ inhabited by, കൈശികാചാര്യൈഃ by masters (Tumburu, Narada and Gandharvas) of music and dance (Kaisika=art and science of music), ചരിതേ traversed by, ഐരാവതനിഷേവിതേ attended by elephant Airabata (of Indra), സിംഹകുഞ്ജരശാര്ദൂലപതഗോരഗവാഹനൈഃ with aerial vehicles drawn by
lions, elephants, tigers, birds and serpents, സമ്പതദ്ഭി: driven by, വിമലൈഃ by clear, വിമാനൈഃ by aerial vehicles, സമലങ്കൃതേ well decorated, വജ്രാശനിസമാഘാതൈഃ by the god of fire who strike fiercely like a thunderbolt, പാവകൈഃ by fires, ഉപശോഭിതേ looking splendid, കൃതപുണ്യൈഃ by those who have performed meritorious deeds, മഹാഭാഗൈഃ by accomplished people, സ്വര്ഗജിദ്ഭി: by those who conquered heaven, അലങ്കൃതേ decorated, അത്യര്ഥമ് greatly, ഹവ്യമ് havis,വഹതാ carrying, ചിത്രഭാനുനാ by fire, സേവിതേ attended by, ഗ്രഹനക്ഷത്രചന്ദ്രാര്കതാരാഗണവിഭൂഷിതേ adorned with planets, Moon, Sun and stars constellations, മഹര്ഷിഗണഗന്ധര്വ നാഗയക്ഷസമാകുലേ filled with groups of eminent sages gandharvas, nagas, yakshas, വിവിക്തേ isolated region, വിമലേ cloudless, വിശ്വേ by vishva, വിശ്വാവസുനിഷേവിതേ inhabited by Vishvavasu, ദേവരാജഗജാക്രാന്തേ sporting ground for the elephant of Indra, ചന്ദ്രസൂര്യപഥേ in the path of Moon and Sun, ശിവേ an auspicious place, ജീവലോകസ്യ for the living beings, ബ്രഹ്മനിര്മിതേ created by Brahma, വിതതേ extensive, വിതാനേ canopy, വരൈഃ by the esteemed, വീരൈഃ by heroes, വിദ്യാധരഗണൈഃ by Vidyadhara groups, ബഹുശഃ frequently, സേവിതേ attended by, വായുമാര്ഗേ the path of wind, മാരുതിഃ Hanuman, ഗരുത്മാനിവ like Garuda, ജഗാമ went.

കാമരൂപിണീ who can take any form at will, സിംഹികാ നാമ called Simhika, രാക്ഷസീ demoness, പ്ലവമാനമ് him who was speeding in the sky, തമ് him, ദൃഷ്ട്വാ after seeing, പ്രവൃദ്ധാ expanded in size, ചിന്തയാമാസ started thinking.

ഇതി thus, മനസാ in her mind, സഞ്ചിന്ത്യ after thinking, അസ്യ his, ഛായാമ് shadow, സമാക്ഷിപത് pulled, ഛായായാമ് when his shadow, ഗൃഹ്യമാണായാമ് was held, വാനരഃ vanara, ചിന്തയാമാസ deliberated.

തതഃ then, കപിഃ monkey, തിര്യക് horizontally, ഊര്ദ്വമ് upward, അഥശ്ചൈവ at the bottom level, വീക്ഷമാണഃ while looking at, ലവണാമ്ഭസി in the salt sea, ഉത്ഥിതമ് risen up, മഹത് huge, സത്ത്വമ് being, ദദര്ശ saw.

മതിമാന് wise one, സഃ കപിഃ Hanuman, താമ് her, അര്ഥതത്ത്വേന by her true nature, സിംഹികാമ് Simhika, ബുദ്ധ്വാ recognising, മഹാകായഃ huge bodied one, പ്രാവൃഷി in rainy season, വലാഹകഃ ഇവ like a cloud, വ്യവര്ധത grew.

ഘനരാജീവ like a mass of heavy clouds, ഗര്ജന്തീ roaring, വാനരമ് that vanara, സമഭിദ്രവത് ran towards him, തതഃ then, മേധാവീ intelligent, മഹാകപിഃ Hanuman, തസ്യാഃ her, വിവൃതമ് opened, കായമാത്രമ് body alone, സുമഹത് enormous, മുഖമ് mouth, മര്മാണി ച vatal parts, സഃ he, ദദര്ശ saw.

സിദ്ധചാരണാഃ siddhas and charanas, തസ്യാഃ her, ആസ്യേ in the mouth, നിമജ്ജന്തമ് drowning in, പര്വണി on full-moon day, രാഹുണാ by Rahu, ഗ്രസ്യമാനമ് being seized, പൂര്ണമ് full, ചന്ദ്രം യഥാ like the Moon, ദദൃശുഃ saw.

ആത്മവാന് self-controlled, സഃ he, കപിപ്രവരഃ great monkey, താമ് her, ദൃഷ്ട്വാ ച after seeing, ധൃത്യാ ച with firmness of mind, ദാക്ഷിണ്യേന with ingenuity, നിപാത്യ thrown down, പുനഃ again, വേഗാത് rapidly, വവൃധേ grew in size.

പ്ലവതാം വര O great jumper!, അദ്യ to day, ത്വയാ by you, മഹത് great, സത്ത്വമ് creature, ഹതമ് is destroyed, ഭീമമ് fierce, കര്മ action, കൃതമ് done, അഭിപ്രേതമ് intention, അര്ഥമ് aim, അരിഷ്ടമ് unobstructed, സാധയ you fulfill

പൂജ്യഃ a venerable one, സഃ കപിഃ that monkey, തൈഃ by them, സമ്ഭാവിതഃ honoured, പ്രതിപന്നപ്രയോജനഃ achieved the objective, ആകാശമ് sky, ആവിശ്യ having ascended, പന്നഗാശാനവത് like Garuda, ജഗാമ went.

ശാഖാമൃഗശ്രേഷ്ഠഃ best among the animals that jump on branches, monkeys, പതന്നേന onwhile yet on air, വിവിധദ്രുമഭൂഷിതമ് adorned with several kinds of beautiful trees, ദ്വീപമ് island, മലയോപവനാനി gardens bordering Malaya mountain, ദദര്ശ ച also saw.

മമ my, കായവൃദ്ധിമ് increasing size of the body, പ്രവേഗം ച and speed, ദൃഷ്ട്വൈവ after seeing,
രാക്ഷസാഃ demons, മയി at me, കൌതൂഹലമ് inquisitive, കുര്യുഃ will have, ഇതി this, മഹാകപിഃ great monkey, മേനേ felt.

ഹനുമാന് Hanuman, തത് that, രൂപമ് form, അതിസംക്ഷിപ്യ contracting to very small size, ബലിവീര്യഹരഃ just as Hari took small form to defeat king Bali, ഹരിഃ Lord Visnu, ത്രീന് three, ക്രമാന് strides, വിക്രമ്യ ഇവ overpowering the valour, പ്രകൃതൌ his original form, സ്ഥിതഃ stood.

തതഃ then, മഹാദ്രികൂടപ്രതിമഃ top of the huge Trikuta mountain, സഃ he, മഹാത്മാ great self, ലമ്ബസ്യ ഗിരേഃ on the mountain called Lamba, വിചിത്രകൂടേ on a mountain with wonderful, സമൃദ്ധേ rich, സകേതകോദ്ദാലകനാലികേരേ in Kethaka Uddalaka, Panasa and Coconut trees, പ്രതിമോ descended, നിപപാത landed കൂടേ peak