राक्षसेश्वरः Lord of Rakshasas, ब्रह्मदण्डप्रतीकानाम् resembling Brahmadanda (A comet seen at the time of dissolution), विद्युत्सदृशवर्चसाम् emitted an unsteady light like lightning, राघवमाणानम् Rama on his part, स्मरन् recalling, विव्यथे disquieted.

रमम् Rama, यत् that which, तपः penance, तप्तम् asceticism, मे my, तत् सर्वम् all that, मोघंखलु purposeless, यत् that which, महेन्द्रेण by Mahendra, समानः equal to, मानुषेण human, िर्जितः defeated.

देवदानवगन्धर्वैः Devas, Danavas and Gandharvas, यक्षराक्षसपन्नगैः Yakshas, Rakshasas and serpents, अवध्यत्वम् not to be killed, मया by me, प्राप्तम् sought, मानुषेभ्यः from humans, नयाचितम् not asked for.

यदा that way, पुरा in the past, सा she, धर्षिता violated, वेदवत्या by Vedavathi, अहम् I am, शप्तः cursed, सा she, इयम् thus, महाभागा highly blessed, जनकनन्दिनी loved by Janaka, सीता Sita, जाता born.

एतत् एव all this, अभ्युपागम्य knowing, इह here, यत्नम् make effort, कर्तुम् will do, अर्हथ ought to, राक्षसाश्चापि even Rakshasas, चर्यागोपुरमूर्धसु strive to succeed positioned at the top of gates, तिष्ठन्तु positioned.

महाबलः endowed with mighty prowess, सः he, पराजितम् defeated, आत्मानम् himself, प्रहस्तम् Prahastha, निषूदितम् killed, भीमम् terrific, बलम् strength, आदिदेश be instructed.

राक्षसः Rakshasa, कालोपहतचेतनः lost consciousness for long, निश्चिन्तः slumbering at ease, नव nine, सप्त seven, षट् six, अष्टौ eight च and, मासान् months, सुखम् happily, स्वपिति sleeping.

सर्वरक्षसाम् among the Rakshasas, ककुदम् foremost, महाबाहुःतु endowed with broad shoulders, सः he, सङ् ख्ये many, वानरान् Vanaras, राजपुत्रौच princes, क्षिप्रमेव instantly, हनिष्यति will crush them.

कुम्भकर्णे Kumbhakarna, विबोधिते aroused, सुदारुणे very dreadful, अस्मिन् this, सङ्ग्रामे combat, रामेण with Rama, हिनिरस्तस्य to impel, मे to me, शोकः sad, नभविष्यति not take place.

ते they, राक्षसाः Rakshasa, राक्षसेन्द्रस्य at king of Rakshasas, तत् वाक्यम् those words, श्रुत्वा on listening, परमसम्भ्रान्ताः highly puzzled, कुम्भकर्णनिवेशनम् Kumbhakarna's abode, जग्मुः went.

नैरृतव्याघ्रं tigers among Rakshasas, शुभाम् काञ्चनकुट्टिमाम् paved with gold and precious stones, रम्याम् delightful, तांगुहाम् home, प्रविव्य entered, शयानम् sleeping, भीमविदर्शनम् of terrible prowess, ददृशुः saw.

ऊर्ध्वरोमाञ्चिततनुम् body covered with bristling hair, पन्नगमिव like a serpent, श्वसन्तम् breathing, न्वििश्श्वसैः hissing heavily, भ्रामयन्तम् turning back, शयानम् sleeping, भीमविदर्शमम् of terrible, नीमनासापुटम् horrible nostrils, पातालविपुलाननम् face as vast as underworld, वयने, न्यस्तसर्वाङ्गम् all limbs stretched out, मेदोरुधिरगन्धिनम् emitting smell of fat and blood, काञ्चनाङ्गदनद्धाङ्गम् arms adorned with gold bracelets, किरीटिनम् wearing a crown, अरिन्दमम् tamer of foes, नैरृतव्याघ्रम् tiger of southwest, अरिमर्धनम् destroyer of enemies, तंकुम्भकर्णम् that Kumbhakarna, ददृशुः saw.

नैरृतशार्दूलाः tiger of southwest, मृगाणाम् antelopes, महिषाणांच buffaloes also, वराहाणांच swine also, सञ्चयान् in heaps, अन्नस्य food, अद्भुतम् marvellous, राशिंच a mass, चक्रुः placed.

परार्ध्येन highly fragrant, चन्दनेन sandal paste, परन्तपम् super, लिलिपुः to take in, दिव्यैः wonderful, सुगन्धिभिः fragrant, माल्यैः garland s, गन्दैःच and perfumes, आश्वासयामासुः daubed him.

शशाङ्कसदृशप्रभान् like moon and shining brightly, शङ्खान् conchs, आपूरयामासुः blew, अमर्षिताः intolerant, युगपत् simultaneously, तुमुलम् loudly, विनेदुःचापि raised noise.

विहंगाः birds, सशङ्खभेरीपणवप्रणादम् by the sound of the conchs, आस्फोटितक्षेवळितसिंहनादम् clapping of arms, thundering and lion roar, श्रुत्वा hearing, दिशः direction, द्रवन्तः playing, त्रिदिवम् in the sky, कीरन्तः scattered, सहसा forcibly, निपेतुः fell down.

तदा then, उदग्राणि exited, रक्षांसि Rakshasas, भुवि on the ground, सुखप्रसुप्तम् happily sleeping, तंकुम्भकर्णम् that Kumbhakarna, शैलशृङ्गैः with rocks and trees, मुसलैः bars, गदाभिः maces, मुद्गरमुष्टिभिःच with fists, निजघ्नुः not got up.

ततः that, भीमविक्रमः of terrible valour, राक्षसाः Rakshasa, गाढम् resorted to, परिहिताः abandoned, मृदङ्गपणवान् drums and tom toms, भेरीः drums, तथा that way, शङ्खकुम्भगणान् pails of clay.

ते they, यदा that way, एनम् in that way, प्रतिबोधयितुम् called him again and again, नशेकुः not got up, तदा then, ततः thereafter, गुरुतरम् difficult, दारुणम् dreadful, यत्नम् effort, समुपाक्रमन् approaching.

अस्य his, गात्राणि voice, माहाकाष्ठकङ्करैः with heavy logs of wood, सर्वप्राणसमुद्यतैः with all their strength, मुसलैश्चापि with mallets, निजघ्नुः not wake up.

ततः then, मृष्टकाञ्चनकोणानाम् polished gold sticks, समन्ततः everywhere,आसक्तानाम् continuously, भेरीणाम् drums, सहस्रम् thousand, समहन्यत collected.

भीमपराक्रमाः endowed with mighty valour, सर्वे all, महाक्रोधसमाविष्टाः, अन्ये others, तत् that, रक्षः guards, बोधयिष्यन्तः rousing, पराक्रमम् prowess, चक्रुः started.

अन्ये others, उदकुम्भशतानि hundreds of pails of water, कर्णयोः in the ears, समसिञ्चन्त distressed, महानिद्रावशंगतः under the spell of deep sleep, कुम्भकर्णः Kumbhakarna, नपस्पन्दे not wake up.

रज्जुबन्धनबद्धाभिः fastened with cords, शतघ्नीभिः Satagnhi, सर्वशः all over, वध्यमानः fastened with, महाकायः the huge body, राक्षसः Rakshasa, नप्राबुध्यत not awakened.

सः he, पात्यमानैः descending, गिरिशृङ्गवृक्षैः mountain peaks, trees, तान् sensation, विपुलान् huge, प्रहारान् hitting, अचिन्तयन् not knowing, निद्राक्ष्यात् getting out of sleep, क्षुद्भयपीडितश्च tormented by hunger, विजृम्भमाणः sprang up, सहसा suddenly, उत्पपात awakened.

जाजृम्भमाणस्य as he yawned, तस्य his, पातालसन्निभम् resembling the underworld, वक्त्रम् mouth, मेरुशृङ्गाग्रे top of the Meru mountain, उदितः risen over, दिवाकरःइव like the sun, ददृशे appeared.

उत्तिष्ठतः as he woke up, कुम्भकर्णस्य Kumbhakarna's, तत् रूपम् form, युगान्ते universal dissolution, सबलाकस्य twilight, सर्वभूतानि all beings, मेघस्येव like cloud, विवर्षितः about to rain, बभौ appeared.

ततः thereafter, विविधान् several, बहून् many, सर्वान् all kinds, भक्ष्यान् च food items, वराहान् hogs, महिषांश्चैव buffaloes also, अदर्शयन् having seen, सः he, बभक्ष ate.

ततः there upon, निशाचराः night ranger, तृप्तःइति satisfied in that way, ज्ञात्वा realizing, समुत्पेतुः got up, एनम् all of them, शिरोभिः heads bent down, प्रणम्य greeting, सर्वतः all, पर्यवारयन् surrounded.

सः he, नैरृतर्षभः bull of the south west, सर्वान् all, नैरृतान् south west, सान्त्वयामास soothed, बोधनात् awakened, विस्मितश्चापि astonished of his waking up, राक्षसान् Rakshasas, इदम् thus, अब्रवीत् spoke.

अथवा or else, अन्येभ्यः by any one, परम् great, भयम् fear, उपस्थितम् has come, ध्रुवम् from enemies, यदर्थमेव for that cause, त्वरितैः hastily, भवद्भिः by you, प्रतिबोधितः you may let me know.

सुप्तम् sleeping, माम् me, अल्पकारणे for small reason, नबोधयिष्यतिहि awaken, तत् that, मत्प्रबोधनकारणम् the reason for waking me, अर्थतत्त्वेन truly, गुरुः guru, अख्यात tell me.

राजन् king, नः no, कदाचन danger, देवकृतम् Devas did, भयम् fear, किंचित् a small, नास्ति destruction, मानुषात् by human, तुमुलम् is pressing, भयम् danger, सम्प्रबाधते causing pain.

इयंलङ्का this Lanka, पर्वताकारैः mountain like form, वानरैः Vanaras, परिवारिता accompanied by, सीताहरणसन्तप्तात् by abduction of Sita, रामात् from Rama, नः not, तुमुलम् little, भयम् fear.

रक्षोधिपः Lord of Rakshasas, देवकण्टकः enemy of Devatas, स्वयम् himself, पौलस्त्यः Paulastya, अपि and, संयुगे in encounter, आदित्यतेजसा having the splendour of sun, रामेण to Rama, मृतिइति subjected to death, मुक्तः let go.

सःकुम्भकर्णः that Kumbhakarna, यूपाक्ष्वचः Yupaksha's words, युधि in encounter, भ्रातुः brother, पराभवम् insult, श्रुत्वा hearing, विवृत्ताक्षः rolling his eyes, यूपाक्षम् to Yupaksha, इदम् this, अब्रवीत् spoke.

हरीणाम् Vanaras, मांसशोणितैः by flesh and blood, राक्षसान् Rakshasas, तर्पयिष्यामि make them contended, रामलक्ष्मणयोः Rama and Lakshmana, शोणितम् blood, स्वयम् I will, पास्यामि you may see.

महाबाहो mighty armed, रावणस्य Ravana's, वचः words, श्रुत्वा hearing, गुणदोषौ advantages and disadvantages, विमृश्यच assessing, पश्चात् अपि after that, युधि in war, शत्रून् enemy, विजेष्यसि conquer.

राक्षसाः Rakshasas, भीमाक्षम् frightful eyes, भीमरूपपराक्रमम् of fierce strength, सुप्तम् sleeping, उत्थाप्य arousing, त्वरिताः quickly, दशग्रीन्विवेशनम् abode of ten headed king, जग्मुः went.

राक्षसेश्वर Rakshasa Lord, तेभ्राता your brother, अयंकुम्भकर्णः this Kumbhakarna, प्रबुद्धः greetings, तत्रैव to you, निर्यातुकथम् tell me what to do, इह now, आगतम् have come, तम् to you, द्रक्ष्यसे What order.

रावणचोदिताः taking leave from Ravana, ते they, सर्वे all, राक्षसाः Rakshasas, तथेति returning back, उक्त्वा said, पुनः again, आगम्य approaching, कुम्भकर्णम् Kumbhakarna, इदम् these, वाक्यम् words, ऊचुः said.

दुर्धर्षः formidable, महावीर्यः courageous, कुम्भकर्णस्तु Kumbhakarna also, भ्रातुः brother, शासनम् order, आज्ञाय instruction, तथाइति saying yes, उक्त्वा said, शयनात् from the bed, उत्पपातह rose up.

ततः thereafter, रावणाज्ञयाः by the order of Ravana, त्वरिताः quickly, ते they, राक्षसाः Rakshasas, तत्र then, विविधान् several, मद्यकुम्भांश्च pots of wine, क्षिप्रमेव immediately, उपहारयन् presented.

रक्षोबलसमन्वितः surrounded by Rakshasa army, भ्रातुः brother, भवनम् residence, गच्छन् going, हृष्टः happily, कुम्भकर्णः Kumbhakarna, कालान्तकयमोपमः like the Lord of death, बभौ looked, कुम्भकर्णः Kumbhakarna, न्यासैः strides, मेन्दिीम् earth, अकम्पयत shook.

अमित्रघातिनम् destroyer of enemies, अप्रमेयम् immeasurably tall, गिरिशृङ्गकल्पम् looked like the mountain peak, राजमार्गस्थम् through the royal path, तम् him, बहिःस्थिताः those who were there, तेवनौकसः those Vanaras, दृष्टवा seeing, हरियूथपालाःसह including the Vanara leaders, वितत्रसुः got alarmed.